Over hoogsensitiviteit is de afgelopen jaren steeds meer bekend geworden. Eén op de vijf mensen is hoogsensitief. En net zoals voor niet-hoogsensitieve mensen geldt, geldt voor hoogsensitieve personen dat ze allemaal anders zijn. Er zijn wel een aantal kenmerken die (in min of meerdere mate) hoogsensitieve personen (hsp) gemeen hebben.
De grondlegster van het begrip hoogsensitiviteit Elaine Aron, benadrukt de kwaliteiten van een hsp. Dat zijn veel opmerken en diep nadenken voordat je handelt. Hsp denken diep na omdat ze zoveel opmerken in hun omgeving. Ze zien, horen en voelen veel. Wat ze vervolgens doen en zeggen is een gevolg van dat intense gedachtenproces en die grote opmerkzaamheid. De downside is dat wanneer een persoon of kind veel opmerkt er veel indrukken te verwerken zijn. Dat zijn allemaal prikkels die op het menselijke systeem inwerken. Een teveel aan prikkels kan niet worden verwerkt in dat systeem. Maar die moeten er wel uit en dat gebeurt op een andere manier. Daar ondervindt de hsp dan hinder van. Afhankelijk van de persoon kan overprikkeling leiden tot bijvoorbeeld gestrest voelen, gejaagd voelen, boze buien, huilbuien, (extreme) vermoeidheid, leeggelopen voelen, jezelf ‘kwijt’ zijn enzovoort.
Bij hsp is sprake van twee bewegingen. Een beweging van buiten naar binnen en een beweging van binnen naar buiten. Daarnaast onderscheidt het menselijk systeem twee gebieden: het fysieke/ mentale deel en het energetische deel. Dat kenmerkt zich zo:
Beweging van buiten naar binnen:
Fysiek/ mentaal:
- Hsp merken veel dingen op. Dat heeft hele mooie kanten. Zo hebben ze vaak een goed oog voor details. Kunnen ze intens genieten van natuur, muziek en kunst. Aan de andere kant hebben ze vaak moeite met structureren en organiseren. Ze maken zich snel zorgen. Ook hebben veel hsp last van bijvoorbeeld vel licht, harde geluiden en staat de smaak of de structuur van bepaald voedsel hun tegen. Ze kunnen niet tegen dingen als labeltjes in hun kleding, zand in hun schoenen of een natte mouw.
Energetisch:
- Energetisch hebben veel hsp moeite zichzelf te beschermen, dat wil zeggen dat hun aura niet goed afgesloten is. Ladingen en stemmingen van anderen kunnen daardoor binnenkomen en overgenomen worden door hsp. Een voorbeeld van mijzelf is dat ik vroeger blij, vrolijk en energiek naar een feestje kon gaan, binnenkomen en me binnen 5 minuten chagrijnig of ontzettend moe voelen. Zonder te begrijpen waarom ik me ineens zo voelde. Mijn aura was te open waardoor ik die ladingen van een ander oppikte en overnam.
Beweging van binnen naar buiten:
Fysiek/ mentaal:
- Hsp hebben behoefte aan harmonie, ze zijn gericht op liefde en vrede. Ze hechten erg aan de waarheid. Hebben respect voor het leven en andere mensen. Zijn veelal creatief, vol levenslust, blij en enthousiast. Ze willen vaak hun eigen weg volgen en hebben hun eigen wijsheid. Op jonge leeftijd zijn ze al in staat tot zelfreflectie. Ze zien en begrijpen de kwetsbaarheid van anderen en kunnen zich gemakkelijk inleven in anderen. Gevoelens worden intens beleefd, waardoor hsp overgevoelig kunnen lijken. Ze voelen zich soms snel gekwetst en hebben de neiging zaken heel (te) persoonlijk op te vatten.
Energetisch:
- Energetisch kenmerkt de beweging van binnen naar buiten zich door invoelen en vervloeien met anderen. Daarmee wordt bedoeld dat de hsp zo intens meeleeft met de ander dat het onderscheidt tussen ‘wat is van mij en wat is van jouw’ vervaagt. De hsp wordt als het ware de ander. Dit komt doordat hsp vaak een hele grote aura hebben waarmee ze anderen goed kunnen voelen, maar waardoor het moeilijk wordt om jezelf te blijven voelen. En bij jezelf te blijven.
Als je een hoogsensitief persoon bent, of een hoog sensitief kind hebt, dan is het belangrijk om te begrijpen hoe bovenstaande zit voor jou of jouw kind.
Voor veel hoogsensitieve kinderen is naar school gaan bijvoorbeeld best pittig. Ze zitten met veel kinderen in een ruimte, een klas kan lawaaiig zijn, de juf heeft vandaag haar dag niet, er heeft een ruzie plaatsgevonden tussen twee kinderen op het schoolplein en de trui kriebelt. Op school houden ze zich in, maar thuis, BAM, barst de bom bij iets kleins… Zoveel prikkels kon het systeem niet aan en het moet zich ontladen!
Wat gebeurt er en hoe kun je daar het beste mee leren omgaan of je kind begeleiden. Als je dat onder de knie hebt, is hoogsensitiviteit een hele mooie kwaliteit. En is de down-side, de overprikkeling, iets waar je goed mee om kunt leren gaan.
Mirjam.